مریم زنی خانه‌دار است. او بارها به خود گفته‌است که می‌خواهد کتاب‌های بیشتری را بخواند، اما هنوز نتوانسته‌است به خواسته‌ خود برسد. زیرا وقتی برای خواندن نیافته‌است.

بهزاد صاحب یک شغل آزاد است. او می‌گوید: اصلاً وقت نمی‌کند ورزش کند. او تمایل زیادی به کم کردن وزنش دارد.

علی کارمند یک شرکت خصوصی است. او می‌خواهد یک گزارش مهمی را تهیه کند و به مافوق خود تحویل دهد. رسیدگی به سایر کارهایش مانع از این کار می‌شود.

ستاره دانش‌آموز سال آخر دبیرستان است او باید درس‌های سال گذشته را بخواند اما وقت آن را پیدا نمی‌کند.

چرا این کارها انجام نمی‌شوند یا اگر انجام می‌گیرند سرانجامی نخواهند داشت؟

علت اینکه کاری را به پایان نمی‌رسانیم و یا نمی‌توانیم زمان را برای تمام شدن آن کنترل کنیم این است که هدف ما تا حد امکان مبهم است. زمانی‌که هدفمان به طور کامل مشخص نباشد نمی‌توانیم دستورالعملی برای انجام آن داشته‌باشیم. به همین دلیل اگر به دنبال مدیریت زمان هستیم، در مرحله اول باید یک چشم‌انداز از خودمان و کاری که می‌توانیم انجام دهیم داشته باشیم. به عبارت دیگر برای اینکه بتوانیم در کارمان، زمان را تحت کنترل بگیریم باید هدف انتخاب کنیم.

در این مقاله من ابتدا یک تعریف کوچک از هدف را بیان می‌کنم و سپس به ویژگی‌های یک هدف مناسب اشاره خواهم کرد.

هدف چیست؟

همان‌طور که قبلا به آن اشاره کردیم برای مدیریت زمان در گام اول باید یک هدف برای خود مشخص کنیم. در پاسخ به افرادی که می‌گویند هدف چیست باید چنین گفت:

هدف عبارت است از چیز یا چیزهایی که در آینده می‌خواهیم به آن‌ها دست‌یابیم. هدف می‌تواند بلند مدت یا کوتاه مدت انتخاب شود.

برای اینکه بتوانیم هدف یا اهدافی را برای خودمان انتخاب نماییم ابتدا باید خودمان را به خوبی بشناسیم. با توجه به میزان شناخت خود و با توجه به ویژگی‌های یک هدف خوب می‌توانیم اهدافمان را مشخص کنیم. آیا شما  اهدافتان را مشخص کرده‌اید؟

نکته بسیار مهم برای اینکه بتوانیم به اهدافمان برسیم باید آن‌ها را مکتوب نماییم.

ویژگی یک هدف خوب

دقیق، واضح، شفاف و مشخص بودن هدف

تصور کنیم می‌خواهیم به خانه یکی از دوستانمان برویم که به منزل جدید نقل مکان کرده‌اند، برویم. آیا بدون داشتن یک آدرس واضح و دقیق می‌توانیم به راحتی آنجا را بیابیم؟

برای دست‌یابی به هدف نیز باید آن را به صورت واضح و مشخص، با جزئیات بیان کنیم. ما باید بدانیم چه کاری را می‌خواهیم انجام دهیم؟ چرا می‌خواهیم کار را انجام دهیم؟ چه کسانی به ما در رسیدن به هدفمان کمک می‌کنند؟ به چه منابعی نیاز داریم؟ محدودیت‌های ما چیست و چگونه باید برطرفشان کنیم؟ ما با پرسیدن چنین سوالاتی به خودمان کمک می‌کنیم تا یک هدف واضح و روشن را برگزینیم.

زمانی‌که چنین تصویر واضحی را داشته‌باشیم می‌توانیم دستورالعملی را برای رسیدن به آن پیدا کنیم یا به عبارت دیگر نتیجه کار برایمان قابل پیش‌بینی خواهد بود.

مریم باید هدفش را چنین واضح می‌کرد: من باید کتاب «…..» را تمام کنم.

بهزاد نیز باید هدفش را به چنین هدفی تغییر دهد: من می‌خواهم ورزش کنم تا ترازو فلان عدد را نشان دهد.

در مثال علی نیز هدف واضح نیست. اگر علی هدفش را به می‌خواهم گزارش ده صفحه‌ای پر از نمودار و توصیه و روش‌های درست به مافوقم ارائه بدهم، تغییر دهید موفق خواهد بود. یا در مثال ستاره هدف از خواندن دروس سال قبل مشخص نیست. او برای انجام دادن کار باید یکی از فصول یکی از کتاب‌ها را انتخاب می‌کرد. آن وقت او می‌توانست زمان را برای انجام کارش مدیریت نماید.

داشتن قابلیت اندازه‌گیری

هدفی که انتخاب می‌کنیم باید قابل اندازه‌گیری باشد. به عبارت دیگر در هر زمانی که خواستیم بتوانیم میزان پیشرفتمان را بررسی کنیم. باید بتوانیم محاسبه کنیم چند درصد از کار را انجام داده‌ایم و یا چند درصد از آن باقی مانده‌است

داشتن قابلیت دستیابی

منظور از قابلیت دستیابی این است که هدفمان واقع‎بینانه باشد. همچنین هدف باید با مدت زمانی که داریم، امکانات، منابع، توانایی‌ها و استعدادهایی که ما از آن برخورداریم و مهارت‌هایی که می‌توانیم یاد بگیریم هم‌خوانی داشته باشد.

وقتی صحبت از در دسترس بودن هدف می‌شود منظور این نیست که نباید اهداف بزرگ برای خودمان انتخاب کنیم. اهداف بزرگ را می‌توان به اهداف کوچکتر تقسیم کرد و مرحله مرحله به آن دست یافت.

مناسب و مرتبط بودن

این ویژگی به ما می‌گوید که در انتخاب هدف به ارزش‌های خودمان توجه داشته‌باشیم. در زمان انتخاب هدف باید از خودمان این سوالات را بپرسیم:

آیا این هدف در راستای سایر اهدافی که در زندگی داریم هست؟ آیا این هدف به سایر افراد جامعه کمک می‌کند؟ آیا من فرد رسیدن به این هدف هستم؟ با رسیدن به این هدف چه تغییراتی در من به وجود خواهد آمد؟

دارای زمان‌بندی

یکی دیگر از ویژگی‌هایی که هدف ما باید دارای آن باشد زمان است. ما باید زمان رسیدن به نتیجه را مشخص کنیم. ما باید بدانیم چه زمانی به هدفمان خواهیم رسید. با دانستن زمان رسیدن تمرکز ما بر روی هدفمان افزایش می‌یابد.

سخن آخر

برای مدیریت زمان ابتدا باید یک هدف انتخاب کنید زیرا بدون داشتن هدف هیچ‌کاری به پایان نمی‌رسد. در هنگام انتخاب هدف به ویژگی‌های یک هدف خوب توجه داشته باشید تا بتوانید به آنچه می‌خواهید دست یابید. امیدوارم این مقاله توانسته باشد به شما در انتخاب یک هدف خوب و مناسب یاری برساند